De techniek aan boord van de Meerval

Meerval nazomer 2023

Ahoy, avontuurlijke lezers!

Dit keer een warm welkom aan boord van de techniek. Aangezien me dit normaal gesproken niet heel erg bezighoudt, was onze techniekpagina al langere tijd niet bijgewerkt. En eigenlijk zouden we ook een verslag geven van onze trip naar Maastricht afgelopen zomer maar helaas…. Nou ja helaas. Het was eigen keus, we hebben het roer omgegooid en zijn met de auto naar Spanje gereden. Dit was vanwege het wisselvallige weer. Het is fantastisch om aan boord te leven maar als je tijdens je zomervakantie s’ avonds nog op dezelfde bank Netflix aanzet omdat het buiten te koud of te nat is kozen we liever voor een Spaanse zomeravond.

Nou die hebben we gekregen, serieus 3 weken hittegolf ?

Maar goed, zonder techniek geen varend woonschip dus stap binnen in de wereld van techniek aan boord, die het voor ons een echt thuis maakt op het water.

De Meerval

Onze Meerval is gebouwd in 1931 bij de werf de De Hoop der Drie Gebroeders te Roodevaart, in de volksmond gebr. Paans. Ze werd gedoopt met de naam "Excelsior".

Met een lengte van 34.95 meter en een breedte van 4.92 meter, biedt de Meerval nu meer dan voldoende ruimte om comfortabel te leven en te genieten van het varende leven. Maar volgens de eerste meetbrief van 23 oktober 1931 waren de afmetingen toen maar 27.4m x 4.93m. Het schip is dus verlengd in 1965 met 7,5m tot 34.95m. Een foto uit de oude doos, het schip nog in originele staat... 

Met een kruiphoogte van 3.50 meter, als alles is neergeklapt en het blauwe bord is verwijderd, kunnen we onder veel bruggen door. Maar met alles intact is de hoogte hoger en komen we aan 4.20m. We kunnen met deze afmetingen helemaal naar de Middellandse zee en via alle kleine kanaaltjes dwars door Frankrijk. Om deze reden hebben we het schip gezocht met deze lengte en breedte, deze droom is in ons hoofd vast gepland.

De Meerval is een type luxemotor

Maar waarom luxemotor? Vroeger moest er voor het plaatsen van een motor ruimte worden gemaakt, die er bij het type schepen, voor de luxemotor nog niet was. Om de schroef voldoende rendement te geven was een andere vorm van het schip noodzakelijk. De vorm van een zeilschip voldeed niet meer en zo werd een nieuwe scheepsvorm ontwikkeld, waarvan het achterschip aan de nieuwe inzichten was aangepast. Op het achterschip werd een roef geplaatst waarbij zelfs een zekere mate van comfort ontstond, die de schippers tot die tijd niet gewend waren.

Samen met het kettingstuurwerk met stuurwiel in een overdekte stuurhut gaf dit allemaal zo'n verbetering van de arbeidsomstandigheden, dat het type schip al snel de naam "luxemotor" verdiende. De vorm van een luxemotor is afgeleid van de beurtvaarder, een schip dat vroeger op vaste tijden en vaste routes zijn transporten deed. Het verschil is dat de luxemotor in het lijnenspel een duidelijke "zeeg" heeft die het meer zeewaardig maakt, naast een boeg met hoog boegboord. Qua maat is zij langer en breder dan een beurtvaarder.

Kromhout motor

En vanuit het woord luxe motor kom ik op onze motor aan boord van de Meerval. Vanaf ongeveer 1910 ging men over op het inbouwen van voornamelijk ruwoliemotoren een motor die kan lopen op veel verschillende brandstoffen van petroleum tot gasolie.

De werf Gebr. Paans te Roodevaart, bestelde destijds een Kromhout 2-H-2 motor. In 1967 is deze vervangen voor de huidige 8 cilinder Kromhout 8TS117 van 150 pk.

Wat het schip voor ons uniek maakt zijn de toevoegingen die het leven aan boord praktisch maken. Hieronder een opsomming van enkele (handige) voorzieningen:

Verwarming en koeling

Met een Kabola combiketel en Domusa Bioclass pelletketel kunnen we het schip op een comfortabele temperatuur houden, ongeacht het seizoen. De Kabola werkt op diesel en de Domusa pelletketel op houtpellets en heeft een groot vat voor de pellet voorraad, we kunnen dus kiezen wat het gunstig is qua prijs op dat moment.

Radiatoren en vloerverwarming zorgen voor een gelijkmatige warmteverdeling, terwijl de airconditioning ons verkoeling biedt op warme dagen. Daarnaast hebben we voor de sfeer of een frissere avond in het voor en naseizoen nog een pelletkachel in de woonkamer staan.

Stroomvoorziening

Dankzij een generatorset, Hatz Diesel van 28kVA (als reserve hebben we nog een Lister van 9,7kVA)  hebben we altijd voldoende elektriciteit aan boord.

Met mooi weer leveren de 6 zonnepanelen elk 385 watt, extra groene energie en maken ons minder afhankelijk van walstroom. De opgewekte zonenergie wordt opgeslagen in onze tractie accu set van 24 Volt, 885 Ah 20H. Met twee Victron Phoenix Multiplus combi omvormer/laders en een extra Victron acculader van 24/15 kunnen we onze accu's efficiënt opladen en altijd genieten van voldoende stroom aan boord, dus ook wanneer we geen walstroom hebben.  Je zult begrijpen dat er een hoop stroomdraadjes lopen door ons schip, waarvan een deel uitkomt in deze schakelkast voorop.

Navigatie en veiligheid

We kunnen veilig navigeren dankzij moderne hulpmiddelen, waaronder een roerstandaanwijzer, AIS, PC Navigo (navigatiesysteem met digitale waterkaarten) en een echolood van Radio Holland. Twee Sailor marifoons type RT144 uit de jaren ‘70 want de retro uitstraling vonden we zo leuk. We hebben ze destijds laten nakijken want het moet wel goed werken uiteraard.

Het roerwerk is ook gemoderniseerd, zo hebben we een stuurautomaat in plaats van een groot stuurwiel, we sturen dus met een pookje, zie foto hieronder.

De AIS, het Automatic Identification System, zorgt ervoor dat we te traceren zijn, dat is tegenwoordig verplicht voor de veiligheid. AIS is ook handig in combinatie met de digitale vaarkaart, zo kunnen we andere schepen ook zien op de kaart. De naam van het schip en hoe hard ze varen bijvoorbeeld.

Drinkwater en vuilwatertank

Met een ruime drinkwatertank van 8000 liter, voorzien van een Wyckomar drinkwater filtersysteem, hebben we altijd schoon drinkwater aan boord.

Gemiddeld verbruikt een persoon ongeveer 120 liter water per dag voor dagelijkse activiteiten zoals koken, drinken, douchen, vaatwasser en toiletgebruik. Als we dit als basis nemen, kunnen we een ruwe schatting maken en kunnen we ongeveer een maand vooruit. In de praktijk klopt dit wel, want meestal in de 3e week kijken we om ons heen of we ergens water kunnen tanken. Daarbij moet ik zeggen dat wij bijna net zo makkelijk ons water gebruiken als aan de wal. Er zijn mensen die hun levensstijl hebben aangepast aan de watertank sinds ze aan boord zijn gaan wonen. Maar ik hou gewoon van mijn vaatwasser en om af en toe in bad te kunnen gaan. Onze vuilwatertank van eveneens 8000 liter is uitgerust met een Homa versnijderspomp. Omdat lozen overboord niet meer is toegestaan kunnen we het vuilwater in deze tank opslaan en later afpompen op het riool.

Spudpalen

We hebben aan boord 2 spudpalen, 1 op het achterschip en 1 voorop.

Dat zijn verticale telescopische buizen die we door het schip op de bodem van het vaarwater kunnen laten zakken. Hiermee zijn we op het meer niet afhankelijk van ankers en zijn we bij het aanmeren niet perse afhankelijk van bolders aan de wal om een touw vast te zetten. Wanneer we op een meer liggen gebruiken we de bijboot voor een paar boodschappen of een hapje te gaan eten. 

De autokraan

De Meerval beschikt ook over een autokraan van 1500 kg, waarmee we moeiteloos de bijboot en/of scooter aan boord kunnen tillen en onze avonturen nog gemakkelijker kunnen maken. Zelfs de auto kan hiermee aan boord gezet worden maar dat belemmert het zicht teveel tijdens het varen, dus houden we het bij de sloep en de scooter.

Dankzij een mix van traditioneel vakmanschap en moderne technieken is de Meerval klaar voor nog vele jaren vaarplezier. Het schip is afgelopen najaar (oktober 2022) voor de 3e keer CVO gekeurd (verplichte keuring in Europa voor schepen langer dan 20m) zone 2,3,4. Zoals je gelezen hebt biedt de Meerval ons een praktisch en comfortabel schip en met haar rijke geschiedenis en moderne voorzieningen. Het schip is voor ons een bijzondere manier om avontuurlijk en vrij te wonen. Zo wonen we nu een paar maanden in Groningen! 

Bon voyage, tot de volgende keer vanaf de Meerval! ⚓