Winter in Hoogkerk 2023/2024
Het is weer langer geleden dat ik heb geschreven maar in de winter gebeurt er niet zoveel aan boord.
We hebben dit najaar en de winter in Hoogkerk (ong. 4km van Groningen centrum) gelegen in de historische haven aldaar. Het weer was dramatisch maar goed dat is voor de meesten niet anders geweest in een woning aan de wal.
Het hoge water heeft bij ons niet voor heel veel problemen gezorgd, hooguit eenmalig dat ons touw wel erg strak kwam te staan, die we dus niet meer los kregen….
En omdat het schip scheef getrokken wordt door het te strakke touw, blijft het douchewater teveel aan een kant staan, daarom heeft Martin dit touw door moeten snijden.
We hebben maar een paar dagen ijs gehad, ook nog even sneeuw maar ik ben nou eenmaal geen ijsprinses dus gelukkig allemaal net genoeg voor mooie plaatjes.
De nieuw geplaatste ramen in november, daar hebben we echt enorm genoten. Het kunststof is een stuk aangenamer dan het aluminium, dat konden we deze winter goed ervaren. En door het vele regenwater is ook meteen bewezen dat ze volledig lekdicht zijn, haha. Het is niet alleen de condensvorming die ontbrak maar ook de stralingskou die we voorheen hadden van de aluminium profielen en met 14 ramen is dat zeer merkbaar verschil!
Nou goed, dat waren de voordelen van het ontzettende natte saaie winterweer van afgelopen maanden. Voor degene die overwinterd heeft een zonnige omgeving, dit was ons uitzicht een maand of 5.
Het zal je niet verbazen dat ik blij ben weer naar Lemmer te varen. Hoogkerk is prima maar het heeft verder weinig vertier. Er is alleen een AH/Lidl en een kruidvat en een bloemisterij. De haven zelf heeft plaats voor ongeveer 5 schepen, dus echt wel gemoedelijk en leuk voor af en toe een borrel met schippersburen.
Maar ik ben er wel klaar mee en ik vind onze ligplaats in Lemmer, midden in de natuur heerlijk! De levendigheid van Lemmer, met het voorjaar opkomst en de mogelijkheid om even een dag op het meer te ankeren past mij beter. Al is de afwisseling prima en Groningen stad ook echt heel gezellig. Af en toe een bioscoopje pakken of een rondje over de markt. Dat is nou het voordeel van wonen aan boord, wanneer je iets anders wilt gaan de trossen los en verhuis je gewoon ;-)
Naar Lemmer
Dus zodoende vertrokken we vrijdagmiddag richting Lemmer. De brug draaide op aanvraag om 15:00 normaal varen we dan tot Stroobos of als het meezit tot Burgum, maar gezien de regen en de schemering aan het eind van de dag hadden we niet veel zin om erg lang door te varen. We maakten dus om 17:30 vast voor de nacht aan de steiger naast de sluis Gaarkeuken.
Een mooie locatie omdat de sluis 24 uur doordraait en wij daardoor het een en ander aan beroepsvaart voorbij zien komen. De stopknop om de motor uit te zetten werkte ineens niet meer dus de motor dacht er blijkbaar anders over, ha. Nou goed, dan maar handmatig uitzetten, daar kijken we in Lemmer wel naar.
[embed=videolink]{"video":"https://vimeo.com/913941317","width":"500","height":"225","nocookie":"0"}[/embed]
Sluis Gaarkeuken
Tussen 1654 en 1657 werd een grotendeels nieuw kanaal gegraven tussen Groningen en Friesland. Deze gaarkeuken stond bij de sluis in deze vaarverbinding. De sluis in het gehucht heeft zijn naam te danken aan de gaarkeuken, wat wil zeggen een eenvoudig restaurant/café.
Later werd een trekweg langs deze Trekvaart aangelegd en kregen de omliggende dorpen een aansluiting op het kanaal. In de tweede helft van de negentiende eeuw zijn de vaarwegen aangepast aan de moderne eisen van die tijd. In dit kader werd de Gaarkeukensluis in 1864 (min of meer) op de huidige plek aangelegd. Bij de sluis verrezen enige huizen waarvan de bewoners een bestaan zochten in de levering van schippersbehoeften: in de eerste plaats sterkedrank, maar ook proviand.
Onze ligplaats bij de sluis Gaarkeuken, de pijl wijst naar het bedieningsgebouw van de sluis
Tussen 1922 en 1924 werd de sluis van Gaarkeuken vernieuwd en vergroot. In 1944 werd de Gaarkeuken gebombardeerd en de brug en sluizen alsook enige woningen werden totaal vernield. Doordat de waterhuishouding daarna niet meer in de hand te houden was, kwam er een groot gebied blank te staan. De sluis werd hersteld, maar was zo ontzet dat decennia later er nog stenen uit losraakten. In de jaren 1970 werd besloten tot de aanleg van de huidige sterk vergrote sluis.
De sluisdeuren wegen elk 27 ton en kunnen door de opening met schuiven zorgen dat het waterpeil in de sluis daalt en stijgt. Het openen en sluiten van de deuren kost ongeveer één minuut en het nivelleren van het water neemt ongeveer zes minuten in beslag.
De aanleg van de sluis kostte destijds 20 miljoen gulden. Dat is ongeveer twee keer zoveel als het graven van het hele Van Starkenborghkanaal.
Reservedeuren op de wal
Na een defect of een aanvaring (wat nogal eens gebeurd als ik Google raadpleeg) kan men direct starten met het verwijderen van de kapotte sluisdeuren en het plaatsen van nieuwe. Er zijn voor dit soort gevallen reserve sluisdeuren beschikbaar, die liggen bij deze sluis op de wal. Het Van Starkenborghkanaal is een druk bevaren route voor vrachtschepen, het is de hoofdverbinding naar Noord Duitsland.
De volgende morgen waren we alweer bijtijds op pad, het was mooi vaarweer de zon brak door en om een uur of 15:00 kwamen we aan in Lemmer. Heerlijk, nu het voorjaar nog....